Metabolizm to relatywnie popularny termin, aczkolwiek po dziś dzień wiele osób nie wie, co to tak naprawdę jest. W praktyce jest to nazwa opisująca procesy biochemiczne, które zachodzą w naszych komórkach i są odpowiedzialne za przekształcanie pożywienia w energię niezbędną do życia. Jest to naprawdę złożony mechanizm, który decyduje o tym, w jaki sposób organizm wykorzystuje dostarczone mu składniki odżywcze.
Jakie wyróżniamy rodzaje metabolizmu?
Metabolizm to bardzo złożony zestaw reakcji chemicznych, które zachodzą w komórkach organizmu. Proces ten da się podzielić na dwa główne typy, a więc katabolizm i anabolizm. Katabolizm to nic innego jak rozkład złożonych cząsteczek na prostsze związki. Katabolizmowi mogą ulegać chociażby białka, węglowodany i tłuszcze. W wyniku tych reakcji uwalniana jest energia, którą organizm wykorzystuje do wykonywania różnych czynności. Za sprawą katabolizmu możliwe jest chociażby oddychanie, trawienie czy ruch. Anabolizm polega z kolei na syntezie złożonych cząsteczek z prostszych. Proces ten jest absolutnie niezbędny do wzrostu, regeneracji tkanek oraz magazynowania energii.
Czynniki wpływające na metabolizm – o czym trzeba pamiętać?
Metabolizm każdego człowieka jest unikalny. Wpływa na niego chociażby wiek, płeć, masa ciała czy styl życia i poziom aktywności fizycznej. Warto pamiętać o tym, że z wiekiem metabolizm naturalnie zwalnia, co wpływa na to, że organizm potrzebuje o wiele mniej energii do podtrzymywania najważniejszych funkcji życiowych. Mężczyźni z reguły mają wyższy poziom masy mięśniowej, co przyczynia się do wyższego tempa metabolizmu w porównaniu do kobiet, aczkolwiek nie jest to regułą. Zdarzają się bowiem kobiety z bardzo wysokim metabolizmem. Warto pamiętać o tym, że niektóre osoby mogą mieć wrodzoną tendencję do szybszego lub wolniejszego metabolizmu, w efekcie czego nie zawsze mamy na niego wpływ. Odpowiedni poziom aktywności fizycznej jest jednak ważnym czynnikiem, który wpływa na metabolizm i pozwala go przynajmniej w pewnym stopniu kontrolować. Regularne ćwiczenia wyraźnie zwiększają tempo przemiany materii, albowiem mięśnie, nawet w stanie spoczynku, spalają znacznie więcej kalorii niż tkanka tłuszczowa.
W jaki sposób przyspieszyć metabolizm?
Pomimo że tempo metabolizmu jest w dużej mierze determinowane przez czynniki, na które nie mamy żadnego wpływu, to i tak istnieją sposoby, aby go trochę przyspieszyć. Regularna aktywność fizyczna, a zwłaszcza trening siłowy, powinna pomóc zwiększyć masę mięśniową i polepszyć tempo metabolizmu. Musimy także pamiętać o tym, że odpowiednie nawyki żywieniowe odgrywają istotną rolę w regulacji metabolizmu, dlatego warto zwracać uwagę na to, co jemy. Spożywanie białka w każdym posiłku powinno wspierać proces termogenezy, a więc wytwarzania ciepła przez organizm podczas trawienia. Zwiększa on zużycie energii, dlatego jest bardzo istotny dla osób zainteresowanych metabolizmem. Niebywale istotne jest także unikanie drastycznych diet, które mogą prowadzić do spowolnienia metabolizmu. W takich przypadkach organizm – w odpowiedzi na zbyt małą ilość kalorii – zaczyna oszczędzać energię, co w dłuższej perspektywie czasowej będzie wyraźnie utrudniać utratę wagi i polepszenie estetyki swojej sylwetki.